........................................... και είναι δική μας!
Παρακολουθώ και διαβάζω. Συζητάω. Νιώθω οργή και θλίψη και φόβο. Όχι ελπίδα, όχι ακόμα. Οι πλατείες γεμίζουν, απλοί άνθρωποι εξελίσσονται σε πολίτες και η δημοκρατία παύει για πολλούς να θεωρείται το υπάρχον πολίτευμα και γίνεται το ζητούμενο.
Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα κατά το οποίο πολιτική διαμορφώνει ο λαός κι όχι οι καλοταϊσμένοι, εξουσιαστές βουλευτές. Στην Αρχαία Αθήνα πληρωνόντουσαν οι πολίτες για να αφήνουν τη δουλειά τους και να συμμετέχουν στις αποφάσεις κι οι «άρχοντες» διαγκωνίζονταν ποιος θα προσφέρει περισσότερα στον τόπο πληρώνοντας από την τσέπη του. Για την τιμή και την υστεροφημία αν όχι από αγάπη για την πατρίδα.
Στη χώρα μας δεν κυβερνάει ο λαός. Σε καμία χώρα δεν κυβερνάει ο λαός. Πλουτοκρατία, χρεοκρατία, ολιγαρχία, όπως και να το πεις όλοι ξέρουμε ποιος κυβερνάει. Αυτό που δεν πήραμε εγκαίρως χαμπάρι είναι ότι έχουμε πόλεμο. Δανείζομαι τα λόγια του Γιάννη Τσαφογιάννη σε συνέντευξή του στο TVXS:
«Στα μάτια του κεφαλαιοκράτη, και ειδικά του «μεγάλου» κεφαλαιοκράτη (πολυεθνικές, κτλ) που μπορούν να μεταναστεύουν από τη μία χώρα στην άλλη, είναι ασύμφορο πλέον να γίνουν επενδύσεις στη Δύση, όταν υπάρχει και η επιλογή της Κίνας: Αν έχεις στη διάθεση σου αμέτρητους εργάτες που δέχονται να εργασθούν με 1-2 ευρώ την ημέρα, τότε οι απαιτήσεις των δυτικών εργατών για 1500, 1000, ή έστω 700 ευρώ το μήνα είναι «υπερβολικές» - και το ίδιο ισχύει για τις απαιτήσεις τους για αξιοπρεπείς συντάξεις, ανθρώπινα ωράρια, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κτλ.
Γιατί ο κεφαλαιοκράτης να δώσει τόσα «πολλά» στον δυτικό εργάτη, όταν μπορεί να πάει στην Κίνα και να κρατήσει σχεδόν όλα τα κέρδη για λογαριασμό του, δίνοντας μονάχα μερικά «ψίχουλα» στους εκεί εργάτες; κανένας κεφαλαιοκράτης δε θα δεχτεί να επενδύσει τα κεφάλια του στη Δύση, μέχρι οι εργάτες εκεί να «κινεζοποιηθούν» όσο το δυνατόν περισσότερο. ……
Αυτός είναι και ο στόχος των μέτρων τύπου «μνημονίου» που λαμβάνονται, με ή και χωρίς το ΔΝΤ, στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Αυτά τα μέτρα ναι μεν επιδεινώνουν την κρίση βραχυπρόθεσμα, οδηγώντας σε ακόμα περισσότερα λουκέτα, απολύσεις, ανεργία, φτώχεια, κτλ, ωστόσο μακροπρόθεσμα, οι εργάτες, επειδή ακριβώς θα είναι τόσο ρημαγμένοι, θα δεχτούν να εργασθούν με πολύ χαμηλότερους μισθούς, χειρότερα ωράρια, κτλ., μεγιστοποιώντας έτσι τα κέρδη του κεφαλαιοκράτη. Εκτός βέβαια και αν πολεμήσουν εναντίον του.»
Πρώτο δεδομένο λοιπόν, η επιχειρούμενη κινεζοποίηση της εργατικής τάξης στο Δυτικό κόσμο.
Δεύτερο δεδομένο: το χρήμα σήμερα δεν παράγεται από ανταλλαγή αγαθών αλλά απευθείας από το χρήμα μέσω της διεθνούς τοκογλυφίας. Ο Ζακ Ντελόρ, κάπου 20 χρόνια πριν, έλεγε ότι το 98% των διεθνών συναλλαγών είναι αγοραπωλησίες χρήματος και μόνο το 2% αντιπροσωπεύει υπαρκτά, υλικά αγαθά και κατά τη γνώμη του αυτό θα οδηγούσε σε μεγάλα προβλήματα. Για το σήμερα δεν μπορώ να πω πόσο έχει μικρύνει το τελευταίο ποσοστό.
Λέει ο κ. Τσαφογιάννης : «Η συζήτηση για τα δανεικά δεν είναι άσχετη από την αποσάθρωση του παραγωγικού ιστού της Δύσης. Στην πραγματικότητα, οι χώρες της Δύσης θα είχαν καταρρεύσει εδώ και καιρό αν δεν είχαν γιγαντωθεί τα «δανεικά». Ο μοναδικός λόγος για τον οποίο η αγορά συνέχισε να «κινείται» τα τελευταία χρόνια ήταν…τα κάθε λογής στεγαστικά-επιχειρηματικά-καταναλωτικά δάνεια, που «έκρυβαν» το πρόβλημα, την ίδια ώρα που το βιομηχανικό κεφάλαιο είχε πάρει «το τραίνο της μεγάλης φυγής» προς την Ασία. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλη τη Δύση.
Αυτή η γιγάντωση της ανάγκης για δανεικά, οδήγησε και στη γιγάντωση των τραπεζών που τα παρείχαν – με το αζημίωτο βέβαια: Πολύ χαρακτηριστική είναι μια ανάλυση της Citigroup από το 2005, που αναφέρω στο βιβλίο μου, καθώς με φοβερή ειλικρίνεια αποκαλεί το σημερινό πολίτευμα ως «πλουτονομία», μια οικονομία δηλαδή στην οποία κάνει κουμάντο μια μικρή ολιγαρχία, με τους υπόλοιπους…να μην έχουν σχεδόν τίποτα. Και μάλιστα σχολιάζει και το ενδεχόμενο μιας -επερχόμενης τότε- κρίσης, λέγοντας ότι «ακόμα και να συμβεί, εμείς θα τα καταφέρουμε, διότι ελέγχουμε τις κυβερνήσεις, τα ΜΜΕ, κτλ». Και πράγματι, τράπεζες όπως η Citigroup, η Goldman Sachs, η JP Morgan, και άλλες, κατάφεραν όντως να αρπάξουν αμύθητα ποσά ως «πακέτα σωτηρίας», ώστε να αποφύγουν τη χρεωκοπία.»
Τρίτο δεδομένο είναι η κατάσταση της χώρας.
Πιθανότατα η Ελλάδα δεν θα κατορθώσει ποτέ να αποπληρώσει το χρέος των 327 δισ. ευρώ, το οποίο ήδη αντιστοιχεί σχεδόν στο 150% του ΑΕΠ της.
Διαβάζουμε από διάφορους αναλυτές σε Ελλάδα και εξωτερικό ότι οι αγορές προεξοφλούν αναδιάρθρωση χρέους σε περίπου ένα χρόνο, παρά τις κατηγορηματικές διαψεύσεις κυβέρνησης και δανειστών. Το κόστος ασφάλισης ελληνικών ομολόγων έναντι πτώχευσης (CDS) έχει απογειωθεί και οι αποδόσεις των διετών ομολόγων έφθασαν την περασμένη εβδομάδα το 27%, «τριπλάσιο από τα αντίστοιχα ουκρανικά και νιγηριανά».
Οι δανειστές θέλουν πίσω, όχι μόνο τα λεφτά τους, αλλά και τους τόκους. Άλλωστε, όλα αυτά τα χρόνια που υπάρχουμε ως κράτος πληρώνουμε τόκους από καθαρά τοκογλυφικά δάνεια που συνήψαμε στο παρελθόν. Αυτοί οι τόκοι συμβάλλουν τα μάλα στο να εκτροχιάζονται οι ετήσιοι προϋπολογισμοί (τα τελευταία 25 χρόνια κανείς προϋπολογισμός δεν είχε –επισήμως- έλλειμα μικρότερο του 3%).
Γράφει ο Ηλίας Σταμπολιάδης, Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης:
«Το ερώτημα που τίθεται είναι πως δημιουργήθηκε ένα τόσο υπέρογκο χρέος τη στιγμή που τα κλεμμένα και οι μίζες δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 10 δις €. Για να απαντήσω στο ερώτημα αυτό έκανα έναν απλό λογαριασμό. Ένα ομόλογο του 1985, αξίας ενός δις, για 25 έτη, με επιτόκιο 17,5%, στο τέλος του 2010 θα χρειαζόταν 56 δις για την εξόφληση του. Έχει εκδώσει ο Ανδρέας παρόμοια ομόλογα.
Το επιτόκιο 17,5% ακόμη και εάν αντιπροσώπευε την αξία του χρήματος το 1985 είναι υπερβολικό για τα επόμενα χρόνια. Εκτός του ότι είναι τοκογλυφικό, υπό οιεσδήποτε συνθήκες, σύμφωνα με τον Σόλωνα ένα επιτόκιο μεγαλύτερο του 6% είναι σίγουρο ότι οδηγεί τον δανειολήπτη σε κατάρρευση και το είχε απαγορεύσει . Εάν θεωρήσουμε ότι μετά το 1985 το επιτόκιο πέφτει κατά 1% ετησίως μέχρι το 4,5%, που θεωρείται λογικό, τότε το ίδιο ομόλογο του 1 δις το 1985 θα χρειαζόταν μόνο 6,9 δις για την εξόφληση του το 2010. Τα υπόλοιπα μέχρι τα 56 δις που απαιτεί το επιτόκιο του 17,5% είναι καθαρή τοκογλυφία που είναι άδικο να πληρώσει ο Ελληνικός λαός.
Η διαφορά είναι όσα ψάχνουν να βρουν τώρα ξεπουλώντας δημόσια περιουσία, αν και η γλωσσική τους ξεδιάντροπη αλλοίωση μιλάει για αξιοποίηση. Χωρίς αμφιβολία το χρέος αυτό δεν αποτελεί το κόστος όσων φάγαμε μαζί με τον Πάγκαλο, διατηρουμένης της αναλογίας της μερίδας του λέοντος, και, ακόμη, δεν αντιστοιχεί σε πραγματικό χρήμα που μπήκε στη χώρα. Είναι πλασματικό, καθαρά λογιστικό χρέος, που δεν αντιπροσωπεύει τίποτε περισσότερο από αριθμούς καταχωρημένους σε χαρτιά, τα οποία μας καλούν να εξοφλήσουμε με εμπράγματες αξίες.
Επιπλέον σύμφωνα με απόφαση του ΟΗΕ ένα χρέος θεωρείται απεχθές και ο λαός ενός κράτους δεν υποχρεούται να το πληρώσει όταν συντρέχουν τρεις όροι :
Έγινε εν αγνοία του λαού. (Μέχρι πρότινος έλεγαν ότι λεφτά υπάρχουν)
Δεν χρησιμοποιήθηκε για την ανάπτυξη της χώρας αλλά σπαταλήθηκε προς όφελος των κρατούντων που το συνήψαν. (Τα χρησιμοποίησαν για να μείνουν στην εξουσία)
Οι δανειστές γνώριζαν την κατάσταση της χώρας. (Οι ίδιοι μαγείρευαν τα δεδομένα για λογαριασμό των δικών μας φαύλων)
Προφανώς και οι τρείς αυτοί όροι πληρούνται στην περίπτωση της Ελλάδος και η άρνηση της σημερινής κυβέρνησης για παύση πληρωμών και αναδιαπραγμάτευση του χρέους δηλώνει συνεργεία στη δημιουργία του και συνιστά προκλητική υπεράσπιση των συμφερόντων των δανειστών έναντι των Ελλήνων πολιτών σε βαθμό προδοσίας.»
Μελετώντας τα δεδομένα καταλήγουμε ότι χονδρικά έχουμε τρεις επιλογές:
Α. Αποδεχόμαστε το μνημόνιο (δηλαδή την εκχώρηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων επί της χώρας στους δανειστές και την υποθήκευση όλων των πόρων της χώρας, όπως ωραία το εξηγεί ο κ. Καζάκης, δείτε το βίντεο με όλη την ανάλυση στο http://www.youtube.com/watch?v=Pgb71Hxi8hE&feature=player_embedded ) και συνεχίζουμε στο δρόμο που χαράζει η κυβέρνηση, ελπίζοντας πως δεν μας λένε ψέματα κι αυτή τη φορά και θα ισοσκελιστούν οι προϋπολογισμοί με νέα δανεικά, για να μπορούμε να βγούμε στις αγορές το 2015 να δανειστούμε με φυσιολογικά (;) επιτόκια, αφού όμως πρώτα θα έχουμε ξεπουλήσει τα πάντα.
Στο μεταξύ μπορεί και να πτωχεύσουμε αλλά τουλάχιστον θα έχουμε πουλήσει τα πάντα και τη χώρα δε θα τη διοικούν οι δικοί μας διεφθαρμένοι/ανίκανοι πολιτικοί και γραφειοκράτες αλλά ξένοι διεφθαρμένοι/ικανοί να ξεζουμίζουν τον εργάτη ξένοι.
Β. Διαπραγματευόμαστε ένα ευνοϊκότερο μνημόνιο, επιμυκήνουμε, κουρεύουμε, δανειζόμαστε και αποκρατικοποιούμε με καλύτερους όρους. Ακόμα και να τολμήσουμε να φανταστούμε ότι θα γίνει δεκτή η πρότασή μας θα έχουμε φορτώσει στις πλάτες δεκάδων μελλοντικών γενιών την αποπληρωμή εκατοντάδων δις, χώρια των τόκων τους!
Έτσι κι αλλιώς, ακόμα και να μη μας νοιάζει για τα παιδιά μας, για να πετύχει μια διαπραγμάτευση πρέπει να έχεις κάποιον άσσο στο μανίκι. Ποιος είναι αυτός; Και γιατί δεν τον παίξαμε ως τώρα; Γιατί οι βουλευτές της αντιπολίτευσης δεν παραιτήθηκαν ομαδόν όταν ψηφιζόταν το επαίσχυντο μνημόνιο ώστε να μην ψηφιστεί και να πάμε σε εκλογές, έχοντας οι ψηφοφόροι γνώση του τι αντιμετωπίζουμε και των λύσεων που προτείνονται; Όσοι είχαν μια λύση καλύτερη κατά νου θα είχαν βέβαιη τη νίκη στις εκλογές.
Και τίθεται φυσικά το ερώτημα: Αυτοί που επί χρόνια δημιούργησαν το χρέος και τα προβλήματα στη διοίκηση, για να παραμείνουν στην εξουσία και να τρώνε με δέκα μασέλες, αυτοί θα βρούνε τη λύση;
Παραλλαγή του Β αποτελούν οι προτάσεις για εξεύρεση των χρημάτων που απαιτούνται για να μειωθεί το έλλειμα του προϋπολογισμού από μια πιο δίκαιη φορολόγηση (των πραγματικά εχόντων), από περιορισμό του σπάταλου κράτους, από πραγματική αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, από σωστές δημόσιες επενδύσεις κλπ και όχι μειώνοντας μισθούς-συντάξεις, απολύοντας, καταργώντας εργασιακά δικαιώματα, αυξάνοντας την ανεργία και φορολογώντας τον εισπνεόμενο αέρα. Γίνεται. Και πάλι θα χρωστάμε για γενιές. Αλλά δεν είναι αυτό που θέλουν οι δανειστές. Ποσώς τους ενδιαφέρει η δικαιοσύνη. Τα φιλέτα θέλουν.
Επίσης παραμένει το γιατί χρειαστήκαμε δανεικά από μιας αρχής. Γιατί μας πήραν τα λεφτά οι Γερμανοί κατακτητές και δεν μας τα γύρισαν; Γιατί εισάγουμε περισσότερα απ’ όσα εξάγουμε; Γιατί οι κυβερνώντες θέλανε λεφτά να σκορπίσουν στο πόπολο για να κρατηθούν στην εξουσία; Γιατί θέλαμε μεγάλα έργα και Ολυμπιακούς; Για όλα τα παραπάνω; Αν θέλουμε κάποτε (κάαααποτε) να ζήσουμε χωρίς δανεικά πρέπει να δώσουμε απαντήσεις και λύση.
Γ. Λέμε όχι στο μνημόνιο, κηρύσσουμε το χρέος απεχθές, μένουμε από δανεικά για πολύν καιρό και πορευόμαστε, μονάχοι και φτωχοί ίσως, για κάμποσα χρόνια, αλλά χωρίς να έχουμε ξεπουλήσει τα πάντα, με την ελπίδα να μάθουμε να πορευόμαστε με όσα έχουμε κι ακόμα να μάθουμε να παράγουμε κι όσα δεν παράγουμε τώρα. Με ελπίδα. Ελπίδα!
Το πόσο φτωχοί θα είμαστε είναι σχετικό σε μια Ελλάδα που έχει τρόπο να μας θρέψει όλους, αν εκμεταλλευτούμε τον πλούτο της σωστά κι αν μοιραστεί ο πλούτος δίκαια κι αν οι διαχειριστές της χώρας έχουν γνώμονα το κοινωνικό συμφέρον κι όχι το δικό τους.
Εδώ υπάρχει το πρόβλημα του, αν όχι οι αυτοί οι πολιτικοί, τότε ποιοί; Ποιος θα διοικήσει σ’ αυτές τις συνθήκες; Αυτό το σχέδιο για να πετύχει προϋποθέτει ενεργή συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις και στη διοίκηση. Προϋποθέτει συλλογική ευθύνη. Και το χειρότερο: Σε μια παγκοσμιοποιημένη καπιταλιστική κοινωνία κανένα κίνημα δε θα πετύχει για πολύ αν δεν είναι παγκόσμιο.
Αδύνατο να συμβεί; Κάποτε φαίνονταν αδύνατο το πέρασμα από τη φεουδαρχία στην αστική κοινωνία. Τίποτα δεν είναι αδύνατο.
Δε θα προτείνω, αν και οι επιλογές Α και Β μου είναι απεχθείς. Την άποψή μου άλλωστε την έχω ήδη εκφράσει περιγράφοντας την κατάσταση και τις επιλογές. Δεν έχουμε έλλειψη προτάσεων, ούτε έλλειψη ενημέρωσης, ούτε έλλειψη αγανάκτησης. Δεν έχουμε έλλειψη έντιμων και ικανών ανθρώπων. Έλλειψη δέσμευσης έχουμε. Αν δεν συνδυάσουμε τον ατομικό μας αγώνα για επιβίωση με το κοινό συμφέρον απέναντι στον εχθρό που μας θέλει σκλάβους, θα γίνουμε σκλάβοι. Τόσο απλά.
Το πώς θα συμβεί η μετάβαση από το ατομικό στο συλλογικό δεν έχω τα μέσα να το φανταστώ ούτε υπάρχει καμιά εγγύηση ότι θα συμβεί. Στην Αργεντινή ας πούμε η οργή εκφράστηκε με βία. Αλλά υπάρχει κόσμος στις πλατείες σε όλη την Ευρώπη που δεν υπήρχε πριν δέκα μέρες και προσπαθεί να γεννήσει κάτι καινούργιο.
Δεν είναι τυχαίο που χτυπιέται πρώτη η χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία. Ακόμα και οι καπιταλιστές απολαμβάνουν την ποίηση. Το πόσο την κατανοούν είναι άλλο ζήτημα. Ούτε τη Δημοκρατία κατανοούν. Μπορούμε όμως να τους διδάξουμε.
Παρακολουθώ και διαβάζω. Συζητάω. Νιώθω οργή και θλίψη και φόβο. Όχι ελπίδα, όχι ακόμα. Οι πλατείες γεμίζουν, απλοί άνθρωποι εξελίσσονται σε πολίτες και η δημοκρατία παύει για πολλούς να θεωρείται το υπάρχον πολίτευμα και γίνεται το ζητούμενο.
Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα κατά το οποίο πολιτική διαμορφώνει ο λαός κι όχι οι καλοταϊσμένοι, εξουσιαστές βουλευτές. Στην Αρχαία Αθήνα πληρωνόντουσαν οι πολίτες για να αφήνουν τη δουλειά τους και να συμμετέχουν στις αποφάσεις κι οι «άρχοντες» διαγκωνίζονταν ποιος θα προσφέρει περισσότερα στον τόπο πληρώνοντας από την τσέπη του. Για την τιμή και την υστεροφημία αν όχι από αγάπη για την πατρίδα.
Στη χώρα μας δεν κυβερνάει ο λαός. Σε καμία χώρα δεν κυβερνάει ο λαός. Πλουτοκρατία, χρεοκρατία, ολιγαρχία, όπως και να το πεις όλοι ξέρουμε ποιος κυβερνάει. Αυτό που δεν πήραμε εγκαίρως χαμπάρι είναι ότι έχουμε πόλεμο. Δανείζομαι τα λόγια του Γιάννη Τσαφογιάννη σε συνέντευξή του στο TVXS:
«Στα μάτια του κεφαλαιοκράτη, και ειδικά του «μεγάλου» κεφαλαιοκράτη (πολυεθνικές, κτλ) που μπορούν να μεταναστεύουν από τη μία χώρα στην άλλη, είναι ασύμφορο πλέον να γίνουν επενδύσεις στη Δύση, όταν υπάρχει και η επιλογή της Κίνας: Αν έχεις στη διάθεση σου αμέτρητους εργάτες που δέχονται να εργασθούν με 1-2 ευρώ την ημέρα, τότε οι απαιτήσεις των δυτικών εργατών για 1500, 1000, ή έστω 700 ευρώ το μήνα είναι «υπερβολικές» - και το ίδιο ισχύει για τις απαιτήσεις τους για αξιοπρεπείς συντάξεις, ανθρώπινα ωράρια, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κτλ.
Γιατί ο κεφαλαιοκράτης να δώσει τόσα «πολλά» στον δυτικό εργάτη, όταν μπορεί να πάει στην Κίνα και να κρατήσει σχεδόν όλα τα κέρδη για λογαριασμό του, δίνοντας μονάχα μερικά «ψίχουλα» στους εκεί εργάτες; κανένας κεφαλαιοκράτης δε θα δεχτεί να επενδύσει τα κεφάλια του στη Δύση, μέχρι οι εργάτες εκεί να «κινεζοποιηθούν» όσο το δυνατόν περισσότερο. ……
Αυτός είναι και ο στόχος των μέτρων τύπου «μνημονίου» που λαμβάνονται, με ή και χωρίς το ΔΝΤ, στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Αυτά τα μέτρα ναι μεν επιδεινώνουν την κρίση βραχυπρόθεσμα, οδηγώντας σε ακόμα περισσότερα λουκέτα, απολύσεις, ανεργία, φτώχεια, κτλ, ωστόσο μακροπρόθεσμα, οι εργάτες, επειδή ακριβώς θα είναι τόσο ρημαγμένοι, θα δεχτούν να εργασθούν με πολύ χαμηλότερους μισθούς, χειρότερα ωράρια, κτλ., μεγιστοποιώντας έτσι τα κέρδη του κεφαλαιοκράτη. Εκτός βέβαια και αν πολεμήσουν εναντίον του.»
Πρώτο δεδομένο λοιπόν, η επιχειρούμενη κινεζοποίηση της εργατικής τάξης στο Δυτικό κόσμο.
Δεύτερο δεδομένο: το χρήμα σήμερα δεν παράγεται από ανταλλαγή αγαθών αλλά απευθείας από το χρήμα μέσω της διεθνούς τοκογλυφίας. Ο Ζακ Ντελόρ, κάπου 20 χρόνια πριν, έλεγε ότι το 98% των διεθνών συναλλαγών είναι αγοραπωλησίες χρήματος και μόνο το 2% αντιπροσωπεύει υπαρκτά, υλικά αγαθά και κατά τη γνώμη του αυτό θα οδηγούσε σε μεγάλα προβλήματα. Για το σήμερα δεν μπορώ να πω πόσο έχει μικρύνει το τελευταίο ποσοστό.
Λέει ο κ. Τσαφογιάννης : «Η συζήτηση για τα δανεικά δεν είναι άσχετη από την αποσάθρωση του παραγωγικού ιστού της Δύσης. Στην πραγματικότητα, οι χώρες της Δύσης θα είχαν καταρρεύσει εδώ και καιρό αν δεν είχαν γιγαντωθεί τα «δανεικά». Ο μοναδικός λόγος για τον οποίο η αγορά συνέχισε να «κινείται» τα τελευταία χρόνια ήταν…τα κάθε λογής στεγαστικά-επιχειρηματικά-καταναλωτικά δάνεια, που «έκρυβαν» το πρόβλημα, την ίδια ώρα που το βιομηχανικό κεφάλαιο είχε πάρει «το τραίνο της μεγάλης φυγής» προς την Ασία. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλη τη Δύση.
Αυτή η γιγάντωση της ανάγκης για δανεικά, οδήγησε και στη γιγάντωση των τραπεζών που τα παρείχαν – με το αζημίωτο βέβαια: Πολύ χαρακτηριστική είναι μια ανάλυση της Citigroup από το 2005, που αναφέρω στο βιβλίο μου, καθώς με φοβερή ειλικρίνεια αποκαλεί το σημερινό πολίτευμα ως «πλουτονομία», μια οικονομία δηλαδή στην οποία κάνει κουμάντο μια μικρή ολιγαρχία, με τους υπόλοιπους…να μην έχουν σχεδόν τίποτα. Και μάλιστα σχολιάζει και το ενδεχόμενο μιας -επερχόμενης τότε- κρίσης, λέγοντας ότι «ακόμα και να συμβεί, εμείς θα τα καταφέρουμε, διότι ελέγχουμε τις κυβερνήσεις, τα ΜΜΕ, κτλ». Και πράγματι, τράπεζες όπως η Citigroup, η Goldman Sachs, η JP Morgan, και άλλες, κατάφεραν όντως να αρπάξουν αμύθητα ποσά ως «πακέτα σωτηρίας», ώστε να αποφύγουν τη χρεωκοπία.»
Τρίτο δεδομένο είναι η κατάσταση της χώρας.
Πιθανότατα η Ελλάδα δεν θα κατορθώσει ποτέ να αποπληρώσει το χρέος των 327 δισ. ευρώ, το οποίο ήδη αντιστοιχεί σχεδόν στο 150% του ΑΕΠ της.
Διαβάζουμε από διάφορους αναλυτές σε Ελλάδα και εξωτερικό ότι οι αγορές προεξοφλούν αναδιάρθρωση χρέους σε περίπου ένα χρόνο, παρά τις κατηγορηματικές διαψεύσεις κυβέρνησης και δανειστών. Το κόστος ασφάλισης ελληνικών ομολόγων έναντι πτώχευσης (CDS) έχει απογειωθεί και οι αποδόσεις των διετών ομολόγων έφθασαν την περασμένη εβδομάδα το 27%, «τριπλάσιο από τα αντίστοιχα ουκρανικά και νιγηριανά».
Οι δανειστές θέλουν πίσω, όχι μόνο τα λεφτά τους, αλλά και τους τόκους. Άλλωστε, όλα αυτά τα χρόνια που υπάρχουμε ως κράτος πληρώνουμε τόκους από καθαρά τοκογλυφικά δάνεια που συνήψαμε στο παρελθόν. Αυτοί οι τόκοι συμβάλλουν τα μάλα στο να εκτροχιάζονται οι ετήσιοι προϋπολογισμοί (τα τελευταία 25 χρόνια κανείς προϋπολογισμός δεν είχε –επισήμως- έλλειμα μικρότερο του 3%).
Γράφει ο Ηλίας Σταμπολιάδης, Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης:
«Το ερώτημα που τίθεται είναι πως δημιουργήθηκε ένα τόσο υπέρογκο χρέος τη στιγμή που τα κλεμμένα και οι μίζες δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 10 δις €. Για να απαντήσω στο ερώτημα αυτό έκανα έναν απλό λογαριασμό. Ένα ομόλογο του 1985, αξίας ενός δις, για 25 έτη, με επιτόκιο 17,5%, στο τέλος του 2010 θα χρειαζόταν 56 δις για την εξόφληση του. Έχει εκδώσει ο Ανδρέας παρόμοια ομόλογα.
Το επιτόκιο 17,5% ακόμη και εάν αντιπροσώπευε την αξία του χρήματος το 1985 είναι υπερβολικό για τα επόμενα χρόνια. Εκτός του ότι είναι τοκογλυφικό, υπό οιεσδήποτε συνθήκες, σύμφωνα με τον Σόλωνα ένα επιτόκιο μεγαλύτερο του 6% είναι σίγουρο ότι οδηγεί τον δανειολήπτη σε κατάρρευση και το είχε απαγορεύσει . Εάν θεωρήσουμε ότι μετά το 1985 το επιτόκιο πέφτει κατά 1% ετησίως μέχρι το 4,5%, που θεωρείται λογικό, τότε το ίδιο ομόλογο του 1 δις το 1985 θα χρειαζόταν μόνο 6,9 δις για την εξόφληση του το 2010. Τα υπόλοιπα μέχρι τα 56 δις που απαιτεί το επιτόκιο του 17,5% είναι καθαρή τοκογλυφία που είναι άδικο να πληρώσει ο Ελληνικός λαός.
Η διαφορά είναι όσα ψάχνουν να βρουν τώρα ξεπουλώντας δημόσια περιουσία, αν και η γλωσσική τους ξεδιάντροπη αλλοίωση μιλάει για αξιοποίηση. Χωρίς αμφιβολία το χρέος αυτό δεν αποτελεί το κόστος όσων φάγαμε μαζί με τον Πάγκαλο, διατηρουμένης της αναλογίας της μερίδας του λέοντος, και, ακόμη, δεν αντιστοιχεί σε πραγματικό χρήμα που μπήκε στη χώρα. Είναι πλασματικό, καθαρά λογιστικό χρέος, που δεν αντιπροσωπεύει τίποτε περισσότερο από αριθμούς καταχωρημένους σε χαρτιά, τα οποία μας καλούν να εξοφλήσουμε με εμπράγματες αξίες.
Επιπλέον σύμφωνα με απόφαση του ΟΗΕ ένα χρέος θεωρείται απεχθές και ο λαός ενός κράτους δεν υποχρεούται να το πληρώσει όταν συντρέχουν τρεις όροι :
Έγινε εν αγνοία του λαού. (Μέχρι πρότινος έλεγαν ότι λεφτά υπάρχουν)
Δεν χρησιμοποιήθηκε για την ανάπτυξη της χώρας αλλά σπαταλήθηκε προς όφελος των κρατούντων που το συνήψαν. (Τα χρησιμοποίησαν για να μείνουν στην εξουσία)
Οι δανειστές γνώριζαν την κατάσταση της χώρας. (Οι ίδιοι μαγείρευαν τα δεδομένα για λογαριασμό των δικών μας φαύλων)
Προφανώς και οι τρείς αυτοί όροι πληρούνται στην περίπτωση της Ελλάδος και η άρνηση της σημερινής κυβέρνησης για παύση πληρωμών και αναδιαπραγμάτευση του χρέους δηλώνει συνεργεία στη δημιουργία του και συνιστά προκλητική υπεράσπιση των συμφερόντων των δανειστών έναντι των Ελλήνων πολιτών σε βαθμό προδοσίας.»
Μελετώντας τα δεδομένα καταλήγουμε ότι χονδρικά έχουμε τρεις επιλογές:
Α. Αποδεχόμαστε το μνημόνιο (δηλαδή την εκχώρηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων επί της χώρας στους δανειστές και την υποθήκευση όλων των πόρων της χώρας, όπως ωραία το εξηγεί ο κ. Καζάκης, δείτε το βίντεο με όλη την ανάλυση στο http://www.youtube.com/watch?v=Pgb71Hxi8hE&feature=player_embedded ) και συνεχίζουμε στο δρόμο που χαράζει η κυβέρνηση, ελπίζοντας πως δεν μας λένε ψέματα κι αυτή τη φορά και θα ισοσκελιστούν οι προϋπολογισμοί με νέα δανεικά, για να μπορούμε να βγούμε στις αγορές το 2015 να δανειστούμε με φυσιολογικά (;) επιτόκια, αφού όμως πρώτα θα έχουμε ξεπουλήσει τα πάντα.
Στο μεταξύ μπορεί και να πτωχεύσουμε αλλά τουλάχιστον θα έχουμε πουλήσει τα πάντα και τη χώρα δε θα τη διοικούν οι δικοί μας διεφθαρμένοι/ανίκανοι πολιτικοί και γραφειοκράτες αλλά ξένοι διεφθαρμένοι/ικανοί να ξεζουμίζουν τον εργάτη ξένοι.
Β. Διαπραγματευόμαστε ένα ευνοϊκότερο μνημόνιο, επιμυκήνουμε, κουρεύουμε, δανειζόμαστε και αποκρατικοποιούμε με καλύτερους όρους. Ακόμα και να τολμήσουμε να φανταστούμε ότι θα γίνει δεκτή η πρότασή μας θα έχουμε φορτώσει στις πλάτες δεκάδων μελλοντικών γενιών την αποπληρωμή εκατοντάδων δις, χώρια των τόκων τους!
Έτσι κι αλλιώς, ακόμα και να μη μας νοιάζει για τα παιδιά μας, για να πετύχει μια διαπραγμάτευση πρέπει να έχεις κάποιον άσσο στο μανίκι. Ποιος είναι αυτός; Και γιατί δεν τον παίξαμε ως τώρα; Γιατί οι βουλευτές της αντιπολίτευσης δεν παραιτήθηκαν ομαδόν όταν ψηφιζόταν το επαίσχυντο μνημόνιο ώστε να μην ψηφιστεί και να πάμε σε εκλογές, έχοντας οι ψηφοφόροι γνώση του τι αντιμετωπίζουμε και των λύσεων που προτείνονται; Όσοι είχαν μια λύση καλύτερη κατά νου θα είχαν βέβαιη τη νίκη στις εκλογές.
Και τίθεται φυσικά το ερώτημα: Αυτοί που επί χρόνια δημιούργησαν το χρέος και τα προβλήματα στη διοίκηση, για να παραμείνουν στην εξουσία και να τρώνε με δέκα μασέλες, αυτοί θα βρούνε τη λύση;
Παραλλαγή του Β αποτελούν οι προτάσεις για εξεύρεση των χρημάτων που απαιτούνται για να μειωθεί το έλλειμα του προϋπολογισμού από μια πιο δίκαιη φορολόγηση (των πραγματικά εχόντων), από περιορισμό του σπάταλου κράτους, από πραγματική αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, από σωστές δημόσιες επενδύσεις κλπ και όχι μειώνοντας μισθούς-συντάξεις, απολύοντας, καταργώντας εργασιακά δικαιώματα, αυξάνοντας την ανεργία και φορολογώντας τον εισπνεόμενο αέρα. Γίνεται. Και πάλι θα χρωστάμε για γενιές. Αλλά δεν είναι αυτό που θέλουν οι δανειστές. Ποσώς τους ενδιαφέρει η δικαιοσύνη. Τα φιλέτα θέλουν.
Επίσης παραμένει το γιατί χρειαστήκαμε δανεικά από μιας αρχής. Γιατί μας πήραν τα λεφτά οι Γερμανοί κατακτητές και δεν μας τα γύρισαν; Γιατί εισάγουμε περισσότερα απ’ όσα εξάγουμε; Γιατί οι κυβερνώντες θέλανε λεφτά να σκορπίσουν στο πόπολο για να κρατηθούν στην εξουσία; Γιατί θέλαμε μεγάλα έργα και Ολυμπιακούς; Για όλα τα παραπάνω; Αν θέλουμε κάποτε (κάαααποτε) να ζήσουμε χωρίς δανεικά πρέπει να δώσουμε απαντήσεις και λύση.
Γ. Λέμε όχι στο μνημόνιο, κηρύσσουμε το χρέος απεχθές, μένουμε από δανεικά για πολύν καιρό και πορευόμαστε, μονάχοι και φτωχοί ίσως, για κάμποσα χρόνια, αλλά χωρίς να έχουμε ξεπουλήσει τα πάντα, με την ελπίδα να μάθουμε να πορευόμαστε με όσα έχουμε κι ακόμα να μάθουμε να παράγουμε κι όσα δεν παράγουμε τώρα. Με ελπίδα. Ελπίδα!
Το πόσο φτωχοί θα είμαστε είναι σχετικό σε μια Ελλάδα που έχει τρόπο να μας θρέψει όλους, αν εκμεταλλευτούμε τον πλούτο της σωστά κι αν μοιραστεί ο πλούτος δίκαια κι αν οι διαχειριστές της χώρας έχουν γνώμονα το κοινωνικό συμφέρον κι όχι το δικό τους.
Εδώ υπάρχει το πρόβλημα του, αν όχι οι αυτοί οι πολιτικοί, τότε ποιοί; Ποιος θα διοικήσει σ’ αυτές τις συνθήκες; Αυτό το σχέδιο για να πετύχει προϋποθέτει ενεργή συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις και στη διοίκηση. Προϋποθέτει συλλογική ευθύνη. Και το χειρότερο: Σε μια παγκοσμιοποιημένη καπιταλιστική κοινωνία κανένα κίνημα δε θα πετύχει για πολύ αν δεν είναι παγκόσμιο.
Αδύνατο να συμβεί; Κάποτε φαίνονταν αδύνατο το πέρασμα από τη φεουδαρχία στην αστική κοινωνία. Τίποτα δεν είναι αδύνατο.
Δε θα προτείνω, αν και οι επιλογές Α και Β μου είναι απεχθείς. Την άποψή μου άλλωστε την έχω ήδη εκφράσει περιγράφοντας την κατάσταση και τις επιλογές. Δεν έχουμε έλλειψη προτάσεων, ούτε έλλειψη ενημέρωσης, ούτε έλλειψη αγανάκτησης. Δεν έχουμε έλλειψη έντιμων και ικανών ανθρώπων. Έλλειψη δέσμευσης έχουμε. Αν δεν συνδυάσουμε τον ατομικό μας αγώνα για επιβίωση με το κοινό συμφέρον απέναντι στον εχθρό που μας θέλει σκλάβους, θα γίνουμε σκλάβοι. Τόσο απλά.
Το πώς θα συμβεί η μετάβαση από το ατομικό στο συλλογικό δεν έχω τα μέσα να το φανταστώ ούτε υπάρχει καμιά εγγύηση ότι θα συμβεί. Στην Αργεντινή ας πούμε η οργή εκφράστηκε με βία. Αλλά υπάρχει κόσμος στις πλατείες σε όλη την Ευρώπη που δεν υπήρχε πριν δέκα μέρες και προσπαθεί να γεννήσει κάτι καινούργιο.
Δεν είναι τυχαίο που χτυπιέται πρώτη η χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία. Ακόμα και οι καπιταλιστές απολαμβάνουν την ποίηση. Το πόσο την κατανοούν είναι άλλο ζήτημα. Ούτε τη Δημοκρατία κατανοούν. Μπορούμε όμως να τους διδάξουμε.